Pierwsze pączki podawane były na słono w starożytnym Rzymie oraz na Bliskim Wschodzie, jako okrągłe bułeczki wypełnione słoniną. W takiej formie jadane były również w Polsce i należało je solidnie popić wódką. Pierwsze słodkie okrągłe pączki pojawiły się w Polsce w XVIII w.
O tym jak powstały okrągłe pączki istnieją dwie legendy:
- Według Niemców został on wymyślony przez kucharza pruskiej armii, któremu pączek przypominał kulę armatnią.
- Według Austriaków właścicielka cukierni pokłóciła się z mężem i rzuciła w niego kawałkiem ciasta, które wpadło do garnka z gorącym olejem.
Na Górnym Śląsku pączki nazywane są kreplami, a na świecie można spotkać je pod nazwami: paczkis, pączkis, poonchkis.
Przepis na domowe pączki z marmoladą
SKŁADNIKI na pączki:
- drożdże świeże – 100 g
- mąka – 1 kg
- cukier waniliowy – 2 op.
- masło – 100 g
- żółtka – 8 szt.
- jajka – 2 szt.
- cukier – ½ szklanki
- mleko – 500 ml
- spirytus – 50 g
- szczypta soli
- olej rzepakowy lub smalec do smażenia – 1 l
- marmolada – ok. 800 g

Pączki – PRZYGOTOWANIE:
ciasto drożdżowe
W misce przygotowuję zaczyn ze 100 g drożdży, 150 g mąki, 200 ml lekko ciepłego mleka i 2 cukrów waniliowych. Odstawiam do wrośnięcia. W garnuszku roztapiam 100 g masła i odstawiam je do ostygnięcia (ale nie zastygnięcia).
W tym czasie ucieram 8 żółtek, 2 jajka i ½ szklanki cukru. Następnie dodaję wyrośnięty zaczyn, 850 g mąki, pozostałe 300 ml lekko ciepłego mleka, 50 g spirytusu i szczyptę soli. Wyrabiam ciasto, tak długo, aż zacznie odchodzić od ręki. Tak przygotowane ciasto odstawiam w ciepłe miejsce do wyrośnięcia, aż do momentu kiedy powiększy swoją objętość 4-krotnie.
wykonanie
Rozwałkowuję ciasto na stolnicy i wycinam krążki za pomocą szklanki. Na środek każdego kółka nakładam łyżeczkę marmolady. Sklejam pączki i tworzę z nich kulki. Gotowe pączki ponownie odkładam do wyrośnięcia.
W garnku rozgrzewam 1 l oleju i po chwili wrzucam do niego kawałek ciasta, żeby sprawdzić, czy ma już odpowiednią temperaturę. Do gorącego tłuszczu wkładam pączki i smażę je z obu stron.
Pączki wyciągam za pomocą łyżki cedzakowej na papierowy ręcznik.
Przed podaniem pączki posypuję cukrem pudrem i dekoruję suszoną żurawiną.
Smacznego!
BONUS – ciekawostki o Tłustym Czwartku:
- Dawniej uważano, że osoba, która znajdzie w pączku migdała albo orzech włoski będzie miała w życiu szczęście.
- Staropolskie przysłowie brzmi: „Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła”. Zgodnie z przesądem przyjęto, że jeżeli ktoś w Tłusty Czwartek nie zje ani jednego pączka, to nie będzie mu się w życiu wiodło.
- Kiedyś Tłusty Czwartek nazywano Combrowym Czwartkiem. Zgodnie z legendą, nazwa święta pochodzi od okrutnego burmistrza Combra, rządzącego w Krakowie w XVII w. Dręczył on przekupki targając je za włosy i przeklinając. Umarł on podobno w czwartek przed Środą Popielcową. W każdą rocznicę jego śmierci urządzano na krakowskim rynku huczne zabawy. Comber w Krakowie był świętowany do 1846 roku – do momentu aż austriackie władze zabroniły jego obchodów.